دبیرجایزه جلال: رمان ایرانی بازار را به رمان خارجی می‌بازد

گزارش نشست خبری هفدهمین جایزه ادبی جلال آل احمد: هشدار درباره افول جایگاه رمان ایرانی

در نشست خبری هفدهمین جایزه ادبی جلال آل احمد که روز یکشنبه، 30 بهمن، با حضور ابراهیم حیدری، مدیرعامل خانه کتاب، و مسعود کوثری، دبیر علمی این دوره، برگزار شد، مسائل مهمی از جمله وضعیت رمان ایرانی، افزایش جوایز و گسترش داستان کوتاه مورد بحث قرار گرفت.

اهمیت و جایگاه جایزه جلال

ابراهیم حیدری در ابتدای نشست، بر اهمیت ادبیات در فرهنگ ایرانی تأکید کرد و گفت:

"در خون هر ایرانی داستان و ادبیات نهفته است. برگزاری چنین جشنواره‌هایی، نمادی از پویایی ادبیات در کشور ما است و باید به تنوع اقلیمی آن توجه ویژه‌ای شود."

وی از استقبال خوب کمی و کیفی از این دوره خبر داد و اعلام کرد که مبلغ جوایز نیز 25 تا 30 درصد افزایش یافته است. به گفته او، جوایز برگزیدگان اکنون 500 میلیون تومان و جوایز شایستگان تقدیر 200 میلیون تومان تعیین شده است.

آمار و ارقام هفدهمین دوره

حامد محقق، معاون شعر و ادبیات داستانی خانه کتاب، به ارائه آمار این دوره پرداخت و گفت:

"در این دوره، 2526 اثر در چهار بخش شامل داستان بلند و رمان (1265 اثر)، داستان کوتاه (396 اثر)، مستندنگاری (749 اثر) و نقد ادبی (116 اثر) مورد ارزیابی قرار گرفت."

وی افزود که 22 اثر به مرحله نهایی رسیده‌اند و انتشارات چشمه و خط مقدم بیشترین تعداد نامزد را دارند. همچنین، از میان نامزدها، 3 نویسنده زن، 3 نویسنده کتاب اولی و نویسندگانی از استان‌های مختلف حضور دارند.

هشدار درباره جایگاه رمان ایرانی

مسعود کوثری، دبیر علمی جایزه، درباره وضعیت رمان ایرانی هشدار داد و گفت:

"ما در حال باختن بازار به رمان خارجی هستیم. اگر کیفیت و جذابیت رمان‌های ایرانی افزایش نیابد، ممکن است به زودی از سبد فرهنگی خانواده‌ها حذف شوند."

وی بر ضرورت کیفی‌سازی ادبیات تأکید کرد و بیان داشت که جایزه جلال باید سکویی برای نویسندگان ایرانی باشد تا آثارشان سهمی از جوایز جهانی بگیرد.

ضرورت اقتباس ادبی در سینما

کوثری با اشاره به رابطه ضعیف بین نویسندگان و سینماگران افزود:

"سینماگران حاضر به پرداخت هزینه‌های اقتباس ادبی نیستند. ما نیازمند ایجاد پلی میان این دو حوزه هستیم تا اقتباس ادبی در سینمای ایران توسعه یابد."

تغییرات آیین‌نامه جایزه جلال

کوثری به برخی خلأهای موجود در آیین‌نامه جایزه جلال اشاره کرد:

1. آثار پژوهشی باید یا بخشی ویژه در جایزه داشته باشند یا به جوایز دیگر منتقل شوند.
2. بخش مستندنگاری به دلیل گستردگی موضوعات نیازمند بازنگری است تا دسته‌بندی دقیق‌تری ایجاد شود.

لزوم ارتقاء ادبیات ایرانی

به باور کوثری، راه‌حل اصلی برای رشد ادبیات ایران، ارتقاء کیفیت آثار و حمایت بیشتر از نویسندگان است. او تأکید کرد:

"اگر می‌خواهیم ادبیات ما در سطح جهانی دیده شود، باید به کیفیت آثار و ارتباط آن‌ها با جامعه و فرهنگ توجه بیشتری کنیم. جلال آل احمد نمادی از صداقت و شجاعت در ادبیات بود؛ نویسندگان امروز باید این ارزش‌ها را به ارث ببرند."

سخن پایانی

نشست هفدهمین دوره جایزه ادبی جلال نشان‌دهنده چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی ادبیات ایرانی بود. از هشدار درباره کاهش جایگاه رمان ایرانی گرفته تا لزوم بهبود زیرساخت‌های اقتباس ادبی و توجه بیشتر به کیفیت آثار، همه و همه تأکیدی بر اهمیت این رویداد در حفظ و رشد ادبیات کشور است.